فرآیند، مراحل و مراقبت‌های لازم
مقدمه
آنژیوپلاستی یکی از روش‌های کم‌تهاجمی پزشکی است که برای باز کردن شریان‌های مسدود یا باریک شده در اثر بیماری عروق کرونر (CAD) انجام می‌شود. این روش با استفاده از یک کاتتر نازک و انعطاف‌پذیر که از طریق یک رگ خونی وارد بدن می‌شود، انسداد را برطرف کرده و جریان خون به عضله قلب را بهبود می‌بخشد. در این مقاله از سایت دکتر مهرداد طاهریون (متخصص واریس اصفهان _ متخصص قلب اصفهان)، مراحل انجام آنژیوپلاستی، ابزارهای مورد استفاده، مراقبت‌های قبل و بعد از عمل و ملاحظات مهم بررسی خواهند شد.
1.آماده‌سازی بیمار برای آنژیوپلاستی
الف) ارزیابی و تشخیص اولیه
قبل از انجام آنژیوپلاستی، پزشک بررسی‌های زیر را انجام می‌دهد:
آنژیوگرافی کرونری: تصویربرداری از عروق کرونر با استفاده از ماده حاجب برای تشخیص محل انسداد.
آزمایش‌های خون: برای بررسی عملکرد کلیه، انعقاد خون و سایر شاخص‌های مهم.
الکتروکاردیوگرام (ECG): برای ارزیابی فعالیت الکتریکی قلب.
اکوکاردیوگرافی: بررسی عملکرد و ساختار قلب.
ب) آمادگی بیمار پیش از عمل
بیمار باید حداقل 6 تا 8 ساعت قبل از آنژیوپلاستی ناشتا باشد.
در صورت مصرف داروهای ضدانعقاد مانند وارفارین یا آسپرین، باید با پزشک مشورت شود.
ممکن است آرام‌بخش ملایم برای کاهش استرس بیمار تجویز شود.
2.مراحل انجام آنژیوپلاستی
مرحله 1: بی‌حسی موضعی و ورود کاتتر
این روش تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود، بنابراین بیمار بیدار خواهد بود اما درد احساس نمی‌کند.
پزشک یک کاتتر نازک و انعطاف‌پذیر را از طریق یک رگ خونی در کشاله ران (شریان فمورال) یا مچ دست (شریان رادیال) وارد بدن می‌کند.
مرحله 2: هدایت کاتتر به سمت شریان مسدود شده
با استفاده از تصویربرداری فلوروسکوپی (اشعه ایکس زنده)، پزشک کاتتر را به سمت شریان کرونر هدایت می‌کند.
یک ماده حاجب از طریق کاتتر تزریق می‌شود تا محل دقیق انسداد مشخص شود.
مرحله 3: باز کردن شریان با بالون
در نوک کاتتر، یک بالون کوچک قرار دارد که به آرامی باد می‌شود.
این بالون پلاک‌های چربی را به دیواره شریان فشار داده و مسیر عبور خون را باز می‌کند.
پس از چند ثانیه تا چند دقیقه، بالون دوباره خالی شده و خارج می‌شود.
مرحله 4: قرار دادن استنت (در صورت نیاز)
در بیشتر موارد، برای جلوگیری از تنگ شدن مجدد شریان، پزشک یک استنت (Stent) را در محل انسداد قرار می‌دهد.
استنت یک لوله فلزی توری‌شکل است که پس از باز شدن بالون، درون شریان باقی می‌ماند.
برخی استنت‌ها داروی ضدتجمع پلاکتی آزاد می‌کنند تا خطر تنگ شدن مجدد را کاهش دهند.
مرحله 5: خروج کاتتر و تکمیل عمل
پس از اطمینان از باز شدن شریان، کاتتر به آرامی خارج می‌شود.
محل ورود کاتتر بسته شده و بانداژ می‌شود.
3.مراقبت‌های بعد از آنژیوپلاستی
الف) دوره بستری در بیمارستان
بیمار معمولاً 1 تا 2 روز در بیمارستان تحت نظر خواهد بود.
ضربان قلب، فشار خون و هرگونه علامت غیرعادی به دقت بررسی می‌شود.
ب) توصیه‌های پس از ترخیص
مصرف داروهای تجویز شده (مانند داروهای ضدپلاکت) برای جلوگیری از لخته شدن خون.
استراحت کافی و پرهیز از فعالیت‌های سنگین برای چند روز.
رعایت رژیم غذایی سالم کم‌چربی و کم‌نمک.
پیاده‌روی ملایم برای بهبود گردش خون.
4.مزایا و محدودیت‌های آنژیوپلاستی
الف) مزایای آنژیوپلاستی
کم‌تهاجمی و بدون نیاز به جراحی باز.
بهبودی سریع‌تر و زمان بستری کوتاه‌تر نسبت به جراحی بای‌پس قلب.
کاهش علائم بیماری قلبی مانند درد قفسه سینه و تنگی نفس.
کاهش خطر حمله قلبی در بیماران با انسداد شدید.
ب) محدودیت‌ها و خطرات احتمالی
احتمال انسداد مجدد شریان (Restenosis): در برخی موارد، شریان ممکن است دوباره تنگ شود.
خطر تشکیل لخته خون در استنت: که می‌تواند باعث حمله قلبی شود.
آسیب به دیواره شریان: در حین باد شدن بالون یا قرار دادن استنت.
خونریزی یا عفونت در محل ورود کاتتر.
5.مقایسه آنژیوپلاستی با جراحی بای‌پس قلب
میزان تهاجمی بودن: آنژیوپلاستی کم‌تهاجمی است، در حالی که بای‌پس قلب یک جراحی باز محسوب می‌شود.
مدت بستری در بیمارستان: آنژیوپلاستی 1 تا 2 روز بستری نیاز دارد، اما بای‌پس قلب معمولاً 5 تا 7 روز بستری نیاز دارد.
دوره بهبودی: آنژیوپلاستی بهبودی چندروزه دارد، اما دوره نقاهت بای‌پس قلب چند هفته تا چند ماه طول می‌کشد.
میزان موفقیت در انسدادهای شدید: آنژیوپلاستی برای انسدادهای کمتر شدید مناسب است، اما بای‌پس قلب برای انسدادهای چندگانه و شدید موثرتر است.
نیاز به تکرار درمان: آنژیوپلاستی ممکن است در آینده نیاز به تکرار داشته باشد، اما بای‌پس قلب معمولاً یک درمان طولانی‌مدت است.
جمع‌بندی
آنژیوپلاستی یکی از روش‌های مؤثر و کم‌تهاجمی برای درمان بیماری عروق کرونر است که به باز شدن شریان‌های مسدود کمک کرده و جریان خون را بهبود می‌بخشد. این روش در مقایسه با جراحی بای‌پس قلب دوره بهبودی کوتاه‌تری دارد اما در برخی موارد ممکن است نیاز به تکرار یا استفاده از استنت‌های دارویی باشد. رعایت توصیه‌های پزشکی، مصرف داروهای تجویز شده و تغییر سبک زندگی برای موفقیت طولانی‌مدت این روش ضروری است.
لینک های کاربردی:
متخصص واریس اصفهان _ متخصص قلب اصفهان / تماس با دکتر مهرداد طاهریون
دکتر مهرداد طاهریون متخصص قلب اصفهان در کلینیک 24
متخصص قلب اصفهان در دکتراف _ درمان واریس اصفهان در دکتراف
درمان واریس اصفهان در کلینیک 24 _ بهترین متخصص واریس اصفهان در کلینیک 24 _ بهترین متخصص قلب اصفهان در کلینیک 24
کانال آپارات دکتر مهرداد طاهریون را دنبال کنید
اینستاگرام دکتر مهرداد طاهریون (بهترین متخصص واریس اصفهان – متخصص قلب اصفهان) را دنبال کنید.