مراقبت از زخم‌ها، استفاده از جوراب‌های واریس و پیگیری‌های لازم
مقدمه
پس از انجام جراحی واریس، چه با روش‌های تهاجمی مانند فلبکتومی یا با روش‌های کمتر تهاجمی مانند ابلیشن لیزری (EVLA) یا رادیوفرکانس (RFA)، دوره بهبودی و مراقبت‌های بعد از عمل نقش بسیار مهمی در موفقیت درمان، پیشگیری از بازگشت بیماری و کاهش عوارض دارد. در این مقاله از سایت دکتر مهرداد طاهریون (متخصص واریس اصفهان _ متخصص قلب اصفهان)، به‌صورت مفصل به مهم‌ترین نکات مراقبتی بعد از عمل جراحی واریس می‌پردازیم.
۱. مراقبت از زخم‌ها و پانسمان‌ها
الف) تمیز نگه‌داشتن زخم‌ها
محل‌های برش یا سوراخ کوچک در فلبکتومی یا محل ورود کاتتر در EVLA/RFA باید خشک و تمیز نگه داشته شوند.
دوش گرفتن معمولاً ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از عمل با اجازه پزشک مجاز است، اما باید از خیساندن محل زخم‌ها (مانند وان حمام یا استخر) تا حداقل ۷ روز پرهیز شود.
ب) تعویض پانسمان
پانسمان‌ها باید طبق دستور پزشک یا پرستار تعویض شوند، معمولاً یک یا دو بار در روز.
در صورت مشاهده ترشح زیاد، بوی بد، قرمزی شدید یا تورم باید بلافاصله به پزشک مراجعه شود.
ج) علائم هشدار عفونت
تب، درد شدید، قرمزی پیشرونده یا خروج چرک از محل زخم
در چنین مواردی احتمال عفونت وجود دارد و ممکن است نیاز به آنتی‌بیوتیک یا مداخله بیشتر باشد.
۲. استفاده از جوراب‌های واریس
اهمیت جوراب فشاری
جوراب‌های واریس مخصوص بعد از عمل باعث افزایش گردش خون، کاهش تورم، پیشگیری از لخته شدن خون و کمک به بهبودی سریع‌تر می‌شوند.
نحوه و مدت استفاده
معمولاً پزشک توصیه می‌کند جوراب‌ها به مدت ۱ تا ۲ هفته به‌صورت مداوم (حتی در زمان خواب) استفاده شوند، سپس در طول روز برای ۴ تا ۶ هفته دیگر ادامه پیدا کند.
در صورت وجود التهاب یا حساسیت پوستی، باید با پزشک مشورت شود.
نکات کاربردی
جوراب باید متناسب با اندازه پا و سطح فشار مناسب باشد (معمولاً بین 20 تا 30 mmHg برای واریس سطحی).
صبح‌ها قبل از برخاستن از رختخواب پوشیده شود و شب هنگام خواب برداشته شود (بعد از مرحله اول بهبودی).
۳. فعالیت بدنی و بازگشت به زندگی روزمره
تحرک زودهنگام
برخاستن و راه رفتن از روز اول بعد از عمل بسیار مهم است. این کار از تشکیل لخته خون (DVT) جلوگیری می‌کند و گردش خون را بهبود می‌بخشد.
پیاده‌روی سبک در خانه یا اطراف، هر ۱ تا ۲ ساعت توصیه می‌شود.
پرهیز از فعالیت‌های سنگین
از بلند کردن اجسام سنگین، ورزش‌های پرفشار یا ایستادن طولانی مدت تا ۲ تا ۳ هفته بعد از عمل باید پرهیز شود.
ورزش‌های سبک مانند پیاده‌روی یا دوچرخه‌سواری ثابت پس از تأیید پزشک قابل انجام است.
۴. داروهای بعد از عمل
داروهای مسکن و ضد التهاب
برای کنترل درد، مصرف داروهایی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن طبق دستور تجویز می‌شود.
داروهای ضد انعقاد (در صورت نیاز)
در برخی بیماران با ریسک بالای لخته خون، پزشک ممکن است داروی ضد انعقاد مانند هپارین یا ریواروکسابان تجویز کند.
آنتی‌بیوتیک‌ها
در صورت وجود زخم‌های باز یا نشانه‌های التهاب، آنتی‌بیوتیک تجویز می‌شود که باید به‌طور کامل و طبق دستور مصرف شود.
۵. پیگیری‌های پزشکی پس از عمل
ویزیت اولیه (۷ تا ۱۰ روز پس از عمل)
در این ویزیت، پزشک وضعیت زخم‌ها، احتمال وجود هماتوم یا لخته، و وضعیت کلی پاها را بررسی می‌کند.
در صورت نیاز، بخیه‌ها (اگر وجود داشته باشند) برداشته می‌شوند.
ارزیابی سونوگرافی پیگیری
بسته به نوع عمل، ممکن است یک سونوگرافی داپلر بعد از چند هفته برای بررسی انسداد کامل ورید و بررسی جریان خون انجام شود.
برنامه کنترل بلندمدت
بیمار باید به علائم بازگشت واریس مانند برجستگی وریدها، درد یا خستگی پا توجه کند و به‌صورت دوره‌ای و در صورت نیاز به پزشک مراجعه نماید.
۶. توصیه‌های تغذیه‌ای و سبک زندگی بعد از عمل
تغذیه مناسب
مصرف غذاهای حاوی فیبر بالا (مانند سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل) برای جلوگیری از یبوست که ممکن است فشار روی پاها را افزایش دهد.
مصرف مایعات کافی برای حفظ گردش خون مناسب و پیشگیری از غلظت خون بالا
حفظ وزن مناسب
کاهش وزن در افراد دارای اضافه وزن به کاهش فشار روی وریدها و پیشگیری از عود واریس کمک می‌کند.
ترک سیگار
سیگار با آسیب به عروق و افزایش خطر لخته‌شدن خون، روند بهبود را مختل می‌کند و باید کاملاً ترک شود.
نتیجه‌گیری
مراقبت‌های بعد از عمل واریس بخش جدایی‌ناپذیر از فرآیند درمان محسوب می‌شوند. رعایت بهداشت زخم‌ها، استفاده صحیح از جوراب‌های فشاری، فعالیت فیزیکی سبک، مصرف منظم داروها و پیگیری‌های منظم پزشکی، همگی در پیشگیری از عوارض و بازگشت بیماری مؤثر هستند. آگاهی بیمار و همکاری با تیم درمانی، کلید موفقیت در این مسیر است.
لینک های کاربردی:
متخصص واریس اصفهان _ متخصص قلب اصفهان / تماس با دکتر مهرداد طاهریون
دکتر مهرداد طاهریون متخصص قلب اصفهان در کلینیک 24
متخصص قلب اصفهان در دکتراف _ درمان واریس اصفهان در دکتراف
درمان واریس اصفهان در کلینیک 24 _ بهترین متخصص واریس اصفهان در کلینیک 24 _ بهترین متخصص قلب اصفهان در کلینیک 24
کانال آپارات دکتر مهرداد طاهریون را دنبال کنید
اینستاگرام دکتر مهرداد طاهریون (بهترین متخصص واریس اصفهان – متخصص قلب اصفهان) را دنبال کنید.