بررسی عوامل انواع نارسایی‌های قلبی
یک قلب سالم خون را در بدن پمپاژ می‌کند تا خون و اکسیژن مورد نیاز اندام‌ها را تامین کند. در نارسایی قلبی، قلب نمی‌تواند خون را به درستی به اندام‌ها پمپاژ کند. قلب ممکن است سعی کند با بزرگ شدن، افزایش عضله یا ضربان سریع‌تر کاهش خون‌رسانی را جبران کند. عروق خونی ممکن است باریک شوند و حتی ممکن است بدن از ارسال خون به اندام‌ها و بافت‌های کم اهمیت‌تر جلوگیری کند. اما هیچ کدام از این تغییرات، مشکلات ناشی از نارسایی قلبی را برطرف نمی‌کند. در ادامه مطلب امروز عوامل انواع نارسایی‌های قلبی را همراه دکتر مهرداد طاهریون متخصص قلب اصفهان را مورد مطالعه قرار خواهیم داد.
انواع نارسایی قلبی
نارسایی قلبی می‌تواند فقط یک طرف قلب یا هر دو طرف آن را درگیر کند. در بیشتر موارد، ابتدا سمت چپ درگیر می‌شود. انواع نارسایی قلبی عبارتند از:
نارسایی قلبی سمت چپ
در این حالت بطن چپ بزرگتر است و مقدار بیشتری از خون قلب را پمپ می‌کند. این نوع نارسایی قلبی به دو دسته تقسیم می‌شود:
- نارسایی سیستولیک، جایی که بطن چپ آنقدر ضعیف است که نمی‌تواند خون کافی پمپاژ کند.
- دیاستولیک، جایی که بطن چپ بیش از حد ضخیم وسفت است و نمی‌تواند به میزان طبیعی از خون پر شود.
نارسایی قلبی سمت راست
این اتفاق، معمولاً پس از از کار افتادن سمت چپ قلب رخ می‌دهد. فشار بیشتر مایعات از سمت ریه‌ها به قسمت راست قلب آسیب می‌رساند.
نارسایی احتقانی قلب
وقتی خروج خون از قلب کاهش می‌یابد، بازگشت آن نیز کندتر می‌شود و موجب تجمع خون در رگ‌های منتهی به بدن و در نتیجه تورم در سراسر بدن می‌شود. تورم معمولا در پاها و مچ پا مشاهده می‌شود و می‌تواند در ریه‌ها نیز جمع شود و مشکلات جدی در تنفس ایجاد کند.
عوامل ایجاد نارسایی قلبی
نارسایی قلبی زمانی اتفاق می‌افتد که قلب آنقدر ضعیف باشد که نتواند خون کافی به بقیه بدن برساند. برخی از شرایط و بیماری‌ها می‌توانند بر عملکرد قلب تأثیر بگذارند و منجر به نارسایی قلبی شوند؛ این شرایط عبارتند از:
- بیماری عروق کرونر و حمله قلبی؛ بدون رسیدن اکسیژن کافی از طریق عروق قلبی به عضلات قلب، آن بخش از قلب که مسدود شده است از بین می‌رود و این آسیب، قلب را ضعیف کرده و می‌تواند منجر به نارسایی قلبی شود.
- فشار خون بالا باعث می‌شود قلب برای عبور خون از عروق بیشتر کار کند و این کار اضافی باعث بزرگتر و ضعیف شدن قلب می‌شود. فشار خون بالا که به خوبی کنترل نشده باشد می‌تواند شانس نارسایی قلبی را دو یا سه برابر کند.
- مشکلات دریچه‌ای قلب
- آسیب عضلات قلب (کاردیومیوپاتی)
- ضربان غیر‌طبیعی قلب (آریتمی)
- دیابت؛ قند خون بالا به عروق آسیب می‌رساند و قلب را ضعیف می‌کند.
- چاقی و آپنه خواب ناشی از آن
- میوکاردیت (التهاب عضله قلب)
- بیماری‌های دیگر مانند ،HIV مشکلات تیروئید
- سو مصرف موادی مانند الکل، تنباکو یا مواد مخدر
- داروها
بعضی از داروها می‌توانند منجر به نارسایی قلبی یا بدتر شدن آن شوند، از جمله:
- بعضی از داروهای ضد افسردگی
- داروهای ضد قارچ
- دارو آسم
- داروهای میگرن و …
برخی از شرایطی که احتمال نارسایی قلبی را افزایش می‌دهند خارج از کنترل هستند، از جمله:
- نژاد (آفریقایی-آمریکایی)
- نقص مادرزادی قلبی
- سن (بالای 65 سال)
نحوه تشخیص نارسایی قلبی
برای تشخیص نارسایی قلبی، پزشک بعد از پرسیدن سابقه بیماری‌های دیگر (مانند دیابت، فشارخون، مشکلات کلیوی و …)، سبک زندگی ( رژیم غذایی، مصرف الکل و سیگار و …) و داروهای مصرفی، معاینه فیزیکی را انجام می‌دهد و در انتها پزشک ممکن است برای یافتن علت نارسایی قلبی و بررسی شدت آن آزمایشاتی را درخواست کند. این آزمایشات شامل موارد زیر است:
آزمایش خون:
سلامت کلیه، غده تیروئید، سطح کلسترول و چربی خون و میزان قند خون بررسی می‌شود.
الکتروکاردیوگرام (EKG):
در این روش فعالیت الکتریکی قلب ثبت می‌شود که در آن ضربان قلب و توانایی قلب در پمپاژ خون نمایش داده می‌شود.
عکس رادیوگرافی قفسه سینه:
اندازه قلب و تجمع مایعات در اطراف قلب و ریه را نشان می‌دهد.
اکوکاردیوگرام:
که “اکو” نیز نامیده می‌شود، حرکت قلب و فعالیت درچه‌ها را نشان می‌دهد.
تست ورزش:
یا تست استرس که عملکرد قلب را هنگامی فعالیت نشان می‌دهد و به پزشک به تشخیص رگ‌های مسدود شده قلب کمک می‌کند.
کاتتریزاسیون قلب:
یا آنژیوگرافی عروق کرونر که میزان گرفتگی عروق تغذیه کننده قلب(کرونر) را نشان می‌دهد.
ام آر آی قلب:
کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد و به پزشک کمک می‌کند بفهمد عضله قلب یا بافت‌های اطراف قلب مشکلی دارد یا خیر.