دایسکشن آئورت چیست و انواع آن
دایسکشن آئورت یک وضعیت اورژانسی بوده که در آن بزرگ ترین رگ خونی و شریان اصلی انتقال خون به سرتاسر بدن، دچار پارگی می شود. در پارگی آئورت لایه داخلی این شریان دچار پارگی شده، خون بین لایه ها نفوذ کرده و آن ها را از هم جدا می کند. در صورتی که خون از دیواره خارجی شریان آئورت خارج شود، خونریزی داخلی رخ داده و ترمیم فوری نیاز دارد.
انواع پارگی آئورت
دایسکشن یا پارگی آئورت بسته به مکان پارگی به دو دسته تقسیم میشوند:
دایسکشن آئورت بالارونده
این نوع رایج تر و خطرناک تر است. در نوع اول، پارگی در ناحیه بالایی آئورت یا آئورت بالا رونده بروز می دهد. این پارگی می تواند تا داخل ناحیه شکم یا محل خروج آئورت از قلب امتداد یابد.
دایسکشن آئورت پایین رونده
این پارگی در ناحیه پایین رونده آئورت بروز داده و همچون نوع قبل می تواند تا ناحیه شکم نیز امتداد یابد.
| دکتر مهرداد طاهریون – متخصص قلب اصفهان |
علائم دایسکشن آئورت
علائم دایسکشن آئورت می تواند مشابه علائم بیماری های دیگر از جمله، حمله قلبی باشد. پارگی آئورت می تواند به خونریزی داخلی و آسیب به قلب یا سایر اندام ها منجر شود. در این وضعیت باید تا حد امکان آرامش خود را حفظ کرد. در برخی موارد نیز این علائم بیانگر هیچ مشکل پزشکی نیستند. با این حال، برخی افراد هم هیچ دردی را احساس نمی کنند.
اما در صورت مشاهده، این علائم عبارتند از:
درد شدید و ناگهانی قفسه سینه یا کمر که اغلب به صورت احساس پارگی بیان میشود
ضعیف شدن نبض در یک دست نسبت به دیگری
غش کردن یا احساس گیجی
تب
رنگ پریدگی
حالت تهوع
تنگی نفس
فقدان هوشیاری
تعریق شدید
درد ناگهانی و شدید شکم
درد خفیف گردن، فک یا قفسه سینه
مشکل ناگهانی در تکلم
فقدان بینایی
فلجی یا ضعف در یک ناحیه از بدن همچون سکته مغزی
گز گز، ضعف یا درد در انگشتان دست یا پا
مشکل در راه رفتن
🔔در صورت بروز علائم بالا در خود یا اطرافیان باید فورا با شماره 115 تماس گرفت.
مهمترین علت دایسکشن آئورت
پارگی آئورت هنگامی رخ می دهد که دیواره شریان آئورت ضعیف شده باشد. فشار خون بالا با گذشت زمان می تواند بافت شریان آئورت را تضعیف کند. در برخی مواقع نیز، ضعف در اثر بیماری ایجاد می شود که قدرت یا اندازه شریان را تحت تاثیر قرار می دهد. سندرم مارفان نمونه ای از این بیماری ها است. در موارد نادر، این پارگی در اثر یک تصادف رانندگی یا وارد شدن ضربه ی شدید به قفسه سینه ایجاد می شود.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر دایسکشن آئورت هستند؟
پارگی آئورت اغلب اوقات در مردان بین 60 تا 80 سال اتفاق می افتد. مردان دو برابر بیشتر از زنان به این مشکل دچار می شوند. از جمله عواملی که باعث پارگی آئورت می شوند میتوان مشخصه های زیر را نام برد:
سفت شدن شریان ها همچون آترواسکلروزیس
عدم کنترل فشار خون بالا یا هایپرتانسیون
وجود ضعف یا برآمدگی در شریان
دو برگچه ای بودن شریان آئورت
تنگی مادرزادی آئورت که با نام کوارکتاسیون شناخته می شود
مصرف سیگار
| برای ورود به صفحه اینستاگرام دکتر مهرداد طاهریون متخصص قلب اصفهان کلیک کنید |
در صورت داشتن سابقه فشار خون بالا یا مشکلات عروق خونی احتمال بروز دایسکشن آئورت بیشتر می شود.
برخی بیماری های ژنتیکی که احتمال ابتلا به پارگی آئورت را افزایش می دهند در اینجا گفته شده اند:
اختلال در بافت هم بند
از جمله این موارد می توان به سندرم مارفان، اهلرز دانلوس و لوئیس دایتز اشاره کرد. همه این موارد می توانند به ضعف عروق خونی منجر شوند.
سندروم ترنر
این سندروم در اثر کمبود یک کروموزوم ایکس ایجاد شده و تنها زنان را تحت تاثیر قرار می دهد. این سندرم علاوه بر این مورد، می تواند سبب بروز فشار خون بالا و مشکلات قلبی نیز شود.
برخی بیماری های التهابی مانند آرتریت سلول های غول پیکر و سیفلیس نیز می توانند عروق خونی را تحت تاثیر قرار دهند. مصرف کوکائین، بارداری و حتی وزنه برداری با شدت زیاد می تواند احتمال ابتلا به دایسکشن آئورت را بیشتر کند.
مطالعه بیشتر:
بیماری های غیر قلبی و علت درد پشت قلب