بررسی مزایا و عوارض جراحی واریس پا
عمل واریس پا به زبان ساده، خارج کردن رگ‌های واریسی است. پزشک متخصص برای درمان واریس معمولاً دو یا چند برش بر روی پوست در نزدیکی سطح رگ‌های واریس ایجاد میکند و رگ واریسی را از راه این برش خارج میسازد. جراحی واریس روش قدمت دار در درمان واریس شدید است. در ادامه مطلب امروز سایت دکتر مهرداد طاهریون متخصص درمان واریس اصفهان به بررسی مزایا و عوارض جراحی واریس پا خواهیم پرداخت.
تاریخچه عمل واریس
در حدود ۱۵۵۰ سال پیش از میلاد مسیح کتیبه‌ای در متون پزشکی مصر باستان وجود دارد که در آن، پزشک مصری به توصیف واریس پرداخته است. برجستگی‌های دردناک، سفت و گره مانند که در حین لمس کردن فرورفته و بلافاصله به حالت اول برمی‌گردند. در این نوشته توصیه شده که به این برجستگی‌ها دست زده نشود و درمانی صورت نگیرد. در حدود ۱۰۰۰ سال پس از میلاد پزشک عرب به نام ابو آل قسیم اولین عمل جراحی واریس را انجام داد.
امروزه روش‌های پیشرفته جراحی واریس معمولاً تحت بیهوشی یا بی‌حسی نخاعی انجام می‌شوند.
مطلب پیشنهادی : مزایا و معایب درمان واریس شدید با چسب
جراحی آندوسکوپی واریس
یکی از روش‌های پیشرفته جراحی است این روش به جراح این اجازه را می‌دهد که با کمک یک دوربین متصل به فیبر داخل رگ را ببیند. فیبر با دوربین انتهای آن از طریق یک برش روی پوست وارد ورید می‌شوند و در آخر رگ‌های واریسی بسته می‌شوند.
روش آندوسکوپی معمولاً برای رگ‌های واریس پرفوران (رگ‌های متصل‌کننده عروق سطحی به ورید عمقی) استفاده می‌شود و اغلب با روش‌های دیگر به‌صورت توأم صورت میگیرد.
نحوه انجام عمل واریس پا
معمولاً جراحی در بیمارستان و با بیهوشی کامل و یا بی‌حسی نخاعی صورت میگیرد. پیش از عمل، پا علامت‌گذاری می‌شود و مسیر رگ واریسی با کمک سونوگرافی وریدی نقشه‌برداری می‌گردد. مدت‌زمان جراحی در حدود یک ساعت تا یک ساعت و نیم است. در طی جراحی بسته به اینکه کدام رگ آسیب‌دیده باشد ۴ الی ۵ برش در پا ایجاد می‌شود و رگ آسیب‌دیده خارج می‌شود.
اگر آسیب در رگ صافن بزرگ باشد، جراح با ایجاد یک برش حدود ۳ سانتی‌متری و دسترسی به صافن بزرگ از ناحیه کشاله ران ارتباط رگ را با رگ ران قطع میکند. سپس با ایجاد برش‌هایی در رگ، تکه‌های رگ را تا ناحیه زانو خارج میکند. در صورت وجود آسیب در صافن کوچک بیمار به شکم خوابیده و از پشت زانو برش ایجاد می‌شود و ارتباط صافن کوتاه از رگ پشت زانو قطع می‌شود.
پس از اتمام خارج‌سازی رگ، محل برش‌ها بخیه می‌شود. معمولاً بانداژ و جوراب واریس پوشانده می‌شود.
جراحی واریس به چه افرادی توصیه نمی‌شود؟
- بیماران با گردش خون ضعیف در سیستم شریانی پاها، برای مثال در افراد با دیابت پیشرفته
- بیماران با مشکل لنفاوی، عفونت پوستی و نقص در انعقاد خون
- زنان باردار
- سالمندانی که به‌واسطه شرایط پزشکی خود قادر به تحمل جراحی نیستند.
- بیماران با شرایط خاص عروقی مانند فیستول وریدی – شریانی در پاها
در گذشته نه چندان دور، راه پیش روی بیماران مبتلا به واریس استفاده دائمی از جوراب واریس و یا جراحی بود. اما امروزه لیزر واریس از روش‌های درمانی رایج و امن محسوب می‌شود.
عوارض بعد از عمل واریس پا
جراحی در مقایسه با لیزر واریس از خطر بالایی برخوردار است، این عوارض عبارت‌اند از:
- واکنش‌های آلرژیک
- خونریزی
- عفونت
- آسیب به عصب که با بی‌حسی در اندام ممکن است پدیدار شود. در مطالعه‌ای که در سال‌های اخیر در ژورنال پزشکی فلبولوژی منتشر شد بروز بالای ۳۰ درصد آسیب به عصب در جراحی واریس تأیید شد.
- آسیب به بافت لنفاوی که با ورم لنفاتیک همراه است.
- ترومبوز ورید عمقی که همان تشکیل لخته خون در پا است.
- آمبولی ریوی که در نتیجه جابه‌جایی لخته و ورود به ریه است. آمبولی ریوی می‌تواند کشنده باشد.
این‌ها همگی عوارض جراحی هستند. خوشبختانه امروزه روش کم‌خطر لیزر واریس جایگزین جراحی شده است و اغلب پزشکان روش لیزردرمانی واریس را به بیمارانشان توصیه می‌کنند. انجام لیزر واریس با هدایت سونوگرافی این امکان را برای پزشک فراهم میکند که با دید بازتری درمان را انجام دهد و حداقل آسیب به بافت‌های مجاور رگ مورد درمان، وارد شود.
مراقبت بعد از عمل واریس پا
معمولاً بعد از جراحی بیمار ۲۴ ساعت در بیمارستان می‌ماند و اغلب افراد نیاز به چند روز استراحت در منزل را دارند و چندهفته‌ای طول می‌کشد بیمار بتواند فعالیت‌های معمول خود را از سر گیرد.
صفحه اینستاگرام دکتر مهرداد طاهریون
تفاوت های عمل جراحی واریس با لیزر واریس
روش لیزر واریس با هدایت سونوگرافی و دید کامل در هنگام درمان صورت میگیرد. لذا معمولاً تمام ریشه‌ها و شاخه‌های منشعب به‌صورت کامل درمان می‌شوند. این در حالی است که در جراحی واریس به دلیل عدم بررسی هم‌زمان با سونوگرافی امکان باقی‌ماندن برخی شاخه‌ها و عود مجدد بیماری بیشتر می‌شود.
جراحی معمولاً تحت بیهوشی کامل یا بی‌حسی نخاعی انجام می‌شود درحالی‌که لیزردرمانی واریس با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود.
برش جراحی معمولاً به یادگار می‌ماند. در جراحی معمولاً ۴-۵ برش و جای بخیه روی پا به جا می‌ماند درحالی‌که در لیزر واریس برش و بخیه‌ای وجود ندارد.
در جراحی واریس دوره نقاهت و بستری وجود دارد و برای چند هفته محدودیت حرکتی و … مطرح است و تورم و درد برای چند روز باقی می‌ماند. اما بیمار تحت درمان با لیزر درون‌رگی بلافاصله قادر است راه برود و می‌تواند کارهای روزانه خود را انجام دهد.
امکان لیزر واریس برای افرادی که در گذشته جراحی واریس داشته‌اند
برای پاسخ دقیق به این پرسش نیاز به معاینه فردی وجود دارد. اما در کل لیزردرمانی واریس برای بیمارانی که پس از عمل واریس، مجدد دچار واریس شده‌اند، قابل انجام است.